Parametry techniczne wiertnic

Wiertnice to narzędzia, wykorzystywane szeroko w budownictwie lub przy pracach instalatorskich, pozwalające na wiercenie w najbardziej wytrzymałych materiałach. Zakup modelu o odpowiednio dobranych parametrach będzie stanowił dla nas gwarancję długowieczności urządzenia i poprawności wykonania otworów. Dowiedz się, co oznaczają poszczególne z nich, pojawiające się w kartach produktowych.

Kiedy warto kupić wiertnicę? Najczęstsze zastosowania wiertnic

Zaczynając od początku – wiertnice to urządzenia o napędzie mechanicznym, pneumatycznym lub (najczęściej) elektrycznym, służące do wykonywania otworów w materiałach twardych. Maszyny te doskonale odnajdują się w otworowaniu betonu i żelbetonu, cegły, asfaltu, skały, czy kamienia naturalnego oraz innych, w których wiercenie za pomocą klasycznej wiertarki lub młotowiertarki jest niemożliwe.

Przeczytaj, jak wiercić w betonie.

Wiertnice wykorzystuje się m.in. do prac, takich jak głębokie fundamentowanie, czynności instalatorskie wymagające przebicia się przez stropy lub ściany z twardych materiałów, przy montażu maszyn i urządzeń oraz szeregu innych, z którymi mamy do czynienia przede wszystkim w branży konstrukcyjnej i budowlanej. W prywatnym użytku będą pracowały zwykle przy najprostszych z wymienionych prac, tj. niewymagających od operatora specjalistycznej wiedzy z zakresu budownictwa. Dla wielu firm i fachowców, pracujących samodzielnie, będą stanowiły one wyposażenie bardziej niż obowiązkowe.

Zasilanie i moc wiertnic

Ze względu na sposób zasilania, wiertnice możemy podzielić w następujący sposób:

• wiertnice elektryczne – zasilane ze standardowych gniazd 1- lub 3-fazowych 230 V lub 400 V,
• wiertnice spalinowe – wymagające dużej mocy i wykorzystywane do najcięższych prac, np. w przemyśle wydobywczym,
• wiertnice pneumatyczne – specyficzna grupa urządzeń, która wykorzystywana jest tam, gdzie ze względów bezpieczeństwa niemożliwym jest korzystanie z innego rodzaju napędu, np. w obszarach zagrożonych wybuchem.

Z uwagi na to, że wśród konsumentów i firm wykorzystuje się w zdecydowanej większości wiertnice napędzane elektrycznie, nasz poradnik będzie dotyczył w większości tej grupy urządzeń.

Wiertnice występują w szerokim zakresie mocy, która wpływa na jej możliwości w zakresie wiercenia otworów o określonej głębokości i średnicy. Będzie także stanowiła dla nas informację o rzeczywistym poborze prądu. Warto pamiętać, że w kartach produktowych podawana jest jej maksymalna wartość, tj. zapotrzebowanie na moc na najwyższym biegu (jeśli taka regulacja występuje). Z uwagi na swoje przeznaczenie, tj. obróbkę najtwardszych materiałów, większość dobrych modeli dostępnych w sprzedaży cechuje moc na poziomie co najmniej 1500 W, która powinna wystarczyć do wiercenia otworów o średnicy 10-12 cm. Wiertnice, przeznaczone do wiercenia dużych otworów, np. pod grube rury hydrauliczne o średnicy 50 cm, będą wymagać mocy nawet 4-krotnie wyższej.

Prędkość obrotowa wiertnic

Profesjonalne wiertnice wyposażane są w skrzynie biegów – dwu- lub trójstopniowe – najczęściej zanurzane w oleju w celu wydłużenia ich żywotności. Urządzenia do wykonywania mniejszych otworów osiągają prędkość obrotową na poziomie nawet 4000 obr/min. Dla największych średnic będą to okolice 500-600 obr/min.

By wydłużyć żywotność urządzenia i wiertła, a także zlikwidować ryzyko zadziałania wyłączników nadprądowych poprzez zbyt wysoki prąd rozruchowy, w wiertnicach stosuje się często tzw. soft-start, czyli funkcję łagodnego rozruchu. Jeśli dany model nie jest w nią wyposażony, producent najczęściej zaleca w instrukcji obsługi rozpoczynanie wiercenia od najmniejszej prędkości.

Wiertnice – zakres średnic i długość wierteł

Przy każdej wiertnicy podawana jest długość oraz minimalna i maksymalna średnica wiertła, którą możemy wykorzystywać do pracy z danym urządzeniem. Należy pamiętać, że zastosowanie wiertła mniejszego niż zalecane będzie najpewniej skutkowało jego uszkodzeniem. Modele o średnicy większej, niż dopuszczone przez producenta wiertnicy, mogą z kolei spowodować szybkie przegrzanie i w konsekwencji spalenie uzwojeń silnika.

Najczęściej spotykanym standardem mocowania wierteł w wiertnicach jest gwint zewnętrzny 1 ¼” lub M16. W przypadku konieczności pracy z wiertłem innego rodzaju, w ofercie producentów dostępne są odpowiednie reduktory i przejściówki.

Rodzaje zabezpieczeń stosowane w wiertnicach

Pod względem zapewniania bezpieczeństwa maszynie i operatorowi, dobre wiertnice wyposaża się w:

• zabezpieczenie przed przegraniem – realizowane przez przekaźniki termiczne, bezpieczniki lub wyłączniki nadprądowe,
• wyłącznik PRCD – montowany zwykle na przewodzie zasilającym. Stanowi środek ochrony dodatkowej przed porażeniem, natychmiastowo wyłączając maszynę w przypadku wykrycia upływu prądu do części przewodzących biernych (nieznajdujących się pod napięciem w czasie normalnej pracy). Z uwagi na często konieczną pracę w mokrym środowisku, maszyny te wyposażane są w wyłączniki o prądzie różnicowym zaledwie 10 mA (w domowych instalacjach wynosi on 30 mA).

Parametry techniczne statywów do wiertnic

Modele wiertnic, przeznaczone do pracy z największymi średnicami otworów to najczęściej wiertnice ze statywem (bądź wiertnice ręczne, umożliwiające montaż na statywie). Wyróżniamy tu dwa główne rozwiązania – statywy klasyczne, przeznaczone do kotwienia lub mocowania za pomocą rozpór, oraz statywy próżniowe, które wiążą się z gładkimi powierzchniami za pomocą ssawek i generowanej przez pompy próżni.

Najważniejszymi parametrami, które należy przeanalizować przed zakupem, będą:

• zakres kąta pochylenia – najczęściej do 60^o, przy czym kotwienie pozwala na ogół na pracę pod większym kątem, niż ssawka próżniowa,
• skok roboczy – maksymalna wysokość, na której możemy zamontować wiertnicę,
• maksymalna średnica wiertła – będzie limitowana przez średnicę załączonej obejmy,
• maksymalna długość wiertła,
• wymiary podstawy – mogą odegrać ważną rolę, jeśli przychodzi nam pracować na bardzo ograniczonych przestrzeniach.

Przeczytaj też - Wiertnice na statywie - przegląd rozwiązań

Waga i wymiary wiertnicy – czy mają duże znaczenie?

Fizyczne gabaryty wiertnic będą najpewniej ostatnią rzeczą, którą będziesz brał pod uwagę. Jeśli szukasz sprzętu do jak najszerszego przekroju prac, pamiętaj o tym, że nie każdy model będzie cechowała wystarczająco kompaktowa budowa do pracy w ciasnych miejscach. Jeśli pracujesz w różnych środowiskach bądź oferujesz wyjątkowo szeroki zakres usług, najlepszym wyjściem okaże się najprawdopodobniej zakup wiertnicy ręcznej na statywie bądź oddzielnej wiertnicy ręcznej i wiertnicy statywowej.